Het “carnaval” of de “vastenavond” is een feest met een ijzersterke traditie. Doorheen alle beschavingen en bij alle volkeren werd volgens hun eigen geplogenheden carnaval gevierd. Carnaval of vastenavond is het feestvieren net voor de vasten.Het opsmullen van al wat niet bewaard kon blijven of wat niet in de vasten mocht verbruikt worden. De dinsdag voor Aswoensdag was “Den vettigen dinsdag”, men mocht zich nog eens “tegoeddoen” Het woord “carnaval” is van Italiaanse oorsprong en is afgeleid van “carnavalare” (= vlees opruimen) of van “carne – val (= vlees bewaren) . Anderen zweren bij bij “har naval”, het wagenschip bij het heidense jubelfeest om de werenkerende lente. In onze streken kende men de carnavalsviering sedert de middeleeuwen, zeker het maskeren en verkleden was in trek. Over de carnavalsviering in Hamme , eeuwen terug, weet men bitter weinig Met zekerheid weet men wel dat omstreeks 1800 de “vastenavond” uitbundig gevierd werd. Deze feesten beperkten zich (zoals elders in onze streken ) tot eet – en drinkgelagen voor ‘het 40 dagen vasten “) avond aan te vangen. In het archief van de K.H.St.Cecilia zijn er documenten waaruit blijkt dat het muziekkorps de feestelijkheden van carnaval opluisterde. Hieruit kunnen we afleiden dat er dan al carnavalsoptochten waren. Tussen de beide wereldoorlogen was er ieder jaar een carnavalsstoet. Deze was samengesteld uit verschillende wijken, deze werkten elk afzonderlijk en volgden geen bepaalde stelregel. Zij hekelden vooral plaatselijke toestanden en personen die het vorige jaar het voorwerp van spot waren geweeste. De 2de wereldoorlog met zijn bezetting, schortte de carnavalsvieringen voor vele jaren op. Ook na de bevrijding werd niet direct gedacht om de carnavalsfeesten terug te organiseren. De naweeën vers in het geheugen en de daaruit volgende gemoedstoestanden was het begrijpelijk dat men de spot drijven, het vermommen en verkleden niet toeliet. In Aalst daarentegen startte men in 1946 terug met de carnavalsviering, wel zonder toelating tot maskeren Begin de jaren vijftig begon het bij een aantal carnavalsgezinde Hammenaars terug te kriebelen. Links en rechts werd er bij het gemeentebestuur op aangedrongen om de carnavalsfeesten terug toe te laten. Uiteindelijk bezweek het gemeentebestuur onder de druk van de bevolking en gaf toestemming om de feesten te organiseren!(het waren dat jaar gemeenteraadsverkiezingen). Het gemeentelijk feestcomité dat onder andere instond voor de organisatie van de gemeentelijke feesten (21 juli en 11 november) werd ook belast met de organisatie van de “vastenavondfeesten”. Deze zouden doorgaan de zondag en maandag voor “Aswoensdag”. De overstroming van 1953 was de reden dat het tijdstip van deze feesten verschoven werd naar de zondag en maandag van halfvasten. Omwille van de concurrentie met andere carnavalssteden zou deze datum dan ook behouden blijven. Het feestcomité, vastgeroest in vooroorlogse tradities, was op enkele uitzonderingen na, niet carnavalminded. Het was dan ook 12 jaar geleden dat carnaval in Hamme nog had plaatsgevonden. De carnavalsstoet verwaterde van jaar tot jaar, door gebrek aan vernieuwing en organisatie. Zowel bij de bevolking, bij het gemeentebestuur als bij de carnavalsgezinde leden van het feestcomité was de maat vol. We schrijven 1956 , wilde men de aloude carnavalsfeesten laten overleven dan moest er dringends iets gebeuren.
DE BUREN VAN HET ST. PIETERSPLEINTJE Uit het Laatste Nieuws maart 60 : “Op het St. Pieterspleintje , ook nog Varkensmarktje genoemd, maar eigenlijk een verbreding van Kerkstraat wonen een groep buurtvrienden die van Folklore houden. Deze hadden sinds ’47 een ander uitstervend feest, de St.pietersviering, nieuw leven ingeblazen. Elk jaar op de feestdag van St. Pieter richten deze buren volksspelen – en dansen in rondom op hun pleintje staande Vrijheidsboom. Hier herdachten zij dan enigszins die in 1944 rond die boom liefst 3 nachten duurden.” Een betere beschrijving van de situatie op het St. Pietersplein is niet te geven :buurtvrienden die graag feesten en van folklore houden. Onder leiding van hun dynamische voorzitter, Alfons Van Goethem,nam deze buurtgroep al deel aan de naoorlogse carnavalsstoeten. 2 leden van het feestcomité (P.Vermeir en F. Van Damme)die bekommerd waren om de carnavalsfeesten wisten bij wie ze te rade moesten gaan. De “Fonne” werd aangesproken met de vraag of ze een vergadering van de St.Pietersvrienden konden bijwonen; Wij citeren A. (Fonne)Van Goethem : ‘De bedoeling was dat we een groep zouden ontwerpen en uitbouwen die specifiek en representatief zou zijn voor Hamme.” Dit was een kolfje naar de hand van de St.Pietersvrienden. Aangevuld met enkele krachten uit het verenigingsleven (de katholieke kring was een uitstekend rekruteringsgebied) werd overgegaan tot het vormen van een carnavalsgroep in het teken van de Hamse Wuiten Uit het verslag van de stichtingsvergadering op 28 juli 1956. “Aantal aanwezigen : 12 Gewettigde afwezigen : 2. Op 28 juli ten jare 1956 te 20.00u werd op het grondgebied Hamme, in café St.Pieter gelegen op het St.Pietersplein ,ter plaatse een bijeenkomst belegd van enkele lustige Wuitens die zich reeds hadden laten opmerken als ijverige personen ten bate van verschillende vermakelijkheden in de gemeente. Deze samenkomst werd ingegeven door het Gemeentelijk Feestcomité en had tot doel een vereniging op te richten tot bevordering van de vermakelijkheden ter plaatse en bijzonder het opluisteren van de Hamse folklore in en rond de jaarlijkse carnavalsstoet Het bijzonderste doel bestaat erin een bestendige carnavalgroep te vormen in het teken van De Hamse Wuitens. De start was gegeven voor de uitbouw van een folkloristische groep die jaren later een graag geziene gast zou zijn in binnen – en buitenland Maar we hadden het over de Carnavalsfeesten. Dhr R. De Stobbeleir hierover : “Het oprichten van het carnavalkomité gebeurde met de (bijna) volledige instemming van het feestcomité Zij waren van de karwei af en bleven toch nog overkoepelend organisme, zowat de bazen.” “Ik was lid van het feestcomité samen met Dhr. A. Van Goethem, M. Van Den Bossche e.a. Op een zekere middag is A. Van Goethem me komen vragen of ik samen met hem een carnavalcomité wou stichten Dat was de start. Op 27 december1956 werd een voorlichtingsvergadering gehouden en op 9 februari 1957 had de officiële stichtingsvergadering plaats evenals de samenstelling van het bestuur en de leden van de nieuwe ploeg In een daaropvolgende bijeenkomst met het schepencollege werd de nieuwe garde onder de benaming “carnavalcomité” voorgesteld en kreeg ze de volledige instemming en de vrije hand om de carnavalsfeesten in te richten. De eerste Carnavalviering onder het “Carnavalcomité” zou doorgaan op 31 maart 1957 . Op enkele weken tijd slaagde de kersverse ploeg erin om : een carnavalprogramma samen te stellen, een prins te zoeken en een carnavalstoet op de been te brengen. Dus enkel e maanden na de stichting van Die Hamse Wuitens zag, onder hetzelfde voorzittersschap, het carnavalcomité het levenslicht. Vanaf 1960 werd de naam Wuitensfeesten en Wuitenskomité gebruikt. Die Hamse Wuitens en het Wuitenskomité zijn terecht kinderen van dezelfde vader : Dhr. A. Van Goethem. In de jaren die daarop volgden zou het Wuitenskomité de organisatie van de Wuitensfeesten op zich nemen, terwijl Die Hamse Wuitens de plaatselijke folklore levendig zou houden.